«Make Crypto Great Again». Ի՞նչ է նշանակում Թրամփի վերադարձը ԱՄՆ կրիպտո-արդյունաբերության համար

Վերլուծություն, 2025թ. սեպտեմբեր

2024 թվականի նախագահական ընտրությունների թոհուբոհն արդեն անցյալում է, և Դոնալդ Թրամփի երկրորդ վարչակազմը Սպիտակ տանը մոտենում է իր առաջին տարվա ավարտին։ Նրա վերադարձի հետ մեկտեղ բազմաթիվ ոլորտներում սկսվել են քաղաքականության կտրուկ փոփոխություններ, սակայն քչերն են այնքան դրամատիկ շրջադարձ ապրել, որքան թվային ակտիվների ոլորտը։ Նախընտրական «Make Crypto Great Again» կարգախոսը, որը շատերի կողմից ընկալվում էր որպես պոպուլիստական խայծ, այժմ վերածվել է կոնկրետ գործողությունների, որոնք արմատապես փոխում են կրիպտոյի տեղն ու դերը ամերիկյան տնտեսության մեջ։

ԱՄՆ կրիպտո-համայնքը, որը մեծամասամբ սատարում էր Թրամփին՝ հոգնած լինելով նախորդ վարչակազմի «կարգավորում՝ հարկադրանքի միջոցով» մոտեցումից, այժմ տեսնում է իր սպասումների առաջին պտուղները։ Բայց ի՞նչ է իրականում կատարվում, և ի՞նչ հետևանքներ կունենան այս քայլերը։

Առաջին զոհը. Գենսլերի դարաշրջանի ավարտը SEC-ում

Թրամփի վարչակազմի ամենասիմվոլիկ և ազդեցիկ քայլերից մեկը Արժեթղթերի և բորսաների հանձնաժողովի (SEC) նախագահ Գերի Գենսլերի պաշտոնաթողությունն էր։ Գենսլերի ղեկավարման տարիները հիշվում են ոլորտի խոշորագույն ընկերությունների՝ Coinbase-ի, Ripple-ի և Binance-ի դեմ բազմաթիվ դատական գործերով։ Նրա մոտեցումը, ըստ որի գրեթե ցանկացած կրիպտո-ակտիվ պետք է համարվեր չգրանցված արժեթուղթ, ստեղծել էր մշտական անորոշության և վախի մթնոլորտ։

Նրա հեռանալուց հետո նախագահ Թրամփը SEC-ի ղեկավարի պաշտոնում առաջադրել է Հեսթեր Փիրսին (Hester Peirce)՝ հանձնաժողովի անդամ, որը վաղուց հայտնի էր իր «Կրիպտո-մայրիկ» (Crypto Mom) մականունով և ոլորտին սատարող դիրքորոշմամբ։ Այս նշանակումը շուկային հստակ ուղերձ հղեց. պատժիչ գործողությունների դարաշրջանն ավարտված է։ Արդեն իսկ նկատվում է SEC-ի հռետորաբանության փոփոխություն. դատական գործերը կարգավորելու և շուկայի հետ երկխոսության գնալու կոչեր են հնչում, ինչը թույլ է տալիս ենթադրել, որ բազմաթիվ երկարատև վեճեր կավարտվեն հաշտության համաձայնագրերով։

Պատերազմ թվային դոլարի դեմ. Կենտրոնական բանկի նկրտումների սառը ցնցուղը

Իր նախընտրական խոստումներից մեկին հավատարիմ՝ Թրամփն իր առաջին իսկ ամիսներին ստորագրեց նախագահական հրամանագիր, որը սառեցնում է Կենտրոնական բանկի թվային արժույթի (CBDC) հետազոտման և մշակման բոլոր դաշնային ծրագրերը։ «Ես երբեք թույլ չեմ տա, որ Դաշնային պահուստային համակարգը ստեղծի կենտրոնացված թվային արժույթ,» - հայտարարել էր նա՝ այն անվանելով «ֆինանսական ազատության համար գոյաբանական սպառնալիք»։

Այս քայլը լայն աջակցություն ստացավ ինչպես կրիպտո-համայնքում, այնպես էլ քաղաքացիական ազատությունների պաշտպանների շրջանում, ովքեր մտահոգված էին, որ CBDC-ն կարող է կառավարությանը տալ քաղաքացիների ֆինանսական գործարքները վերահսկելու և նույնիսկ սահմանափակելու աննախադեպ լծակներ։ Սրանով Թրամփը ոչ միայն տարանջատվեց նախորդ վարչակազմի քաղաքականությունից, այլև ԱՄՆ-ն դիրքավորեց որպես ֆինանսական գաղտնիության սկզբունքը պաշտպանող երկիր՝ ի հակադրություն Չինաստանի և այլ երկրների, որոնք ակտիվորեն ներդնում են իրենց թվային արժույթները։

Նորարարության ապաշրջափակում. Կարգավորումները փոխարինվում են խթանմամբ

Սպիտակ տանը քննարկվում է մի համապարփակ նախագահական հրամանագիր, որի նպատակն է ստեղծել «Ամերիկյան թվային ակտիվների շրջանակ»։ Ակնկալվում է, որ այն կներառի հետևյալ կետերը.

• Իրավական հստակություն. Տարանջատում կդրվի թվային ակտիվների միջև՝ որոշելով, թե որոնք են դիտարկվելու որպես ապրանք (Commodity Futures Trading Commission-ի իրավասության տակ) և որոնք՝ որպես արժեթուղթ (SEC-ի իրավասության տակ)՝ վերջ տալով տարիների անորոշությանը։
• Բիզնեսի խթանում. Կպարզեցվեն կրիպտո-բորսաների, դրամապանակների և այլ ծառայությունների լիցենզավորման գործընթացները դաշնային մակարդակով՝ նվազեցնելով բյուրոկրատական քաշքշուկը։
• ԱՄՆ-ն՝ բլոկչեյնի կենտրոն. Դաշնային գործակալություններին կհանձնարարվի ոչ թե խոչընդոտել, այլ ուսումնասիրել և նույնիսկ կիրառել բլոկչեյն տեխնոլոգիաները պետական կառավարման մեջ։

Այս քաղաքականությունը ուղղակի պատասխան է վերջին տարիներին նկատվող «կրիպտո-արտահոսքին», երբ ամերիկյան բազմաթիվ ընկերություններ և տաղանդավոր մասնագետներ տեղափոխվում էին Դուբայ, Շվեյցարիա կամ Սինգապուր՝ փնտրելով ավելի բարենպաստ միջավայր։ Վարչակազմի ուղերձը պարզ է. Ամերիկան կրկին բաց է կրիպտո-բիզնესի համար։

Եզրակացություն. Էյֆորիա՝ զգուշավորության երանգով

Դոնալդ Թրամփի վերադարձը, անկասկած, նոր դարաշրջան է բացել ամերիկյան կրիպտո-արդյունաբերության համար։ Շուկայում տիրում է լավատեսություն, ներդրումային կապիտալը սկսել է վերադառնալ երկիր, և նորարարության տեմպը ակնհայտորեն աճում է։ Սակայն այս էյֆորիայի հետ մեկտեղ կան նաև մտահոգություններ։ Արդյո՞ք կարգավորումների կտրուկ թուլացումը չի հանգեցնի նոր սպեկուլյատիվ «պղպջակի» և խարդախությունների աճի՝ վնասելով շարքային ներդրողներին։ Ինչպե՞ս է ԱՄՆ-ը պատրաստվում հավասարակշռել նորարարության խթանումը և փողերի լվացման դեմ պայքարի միջազգային պարտավորությունները։

Պատասխանները դեռևիոք անհայտ են, բայց ուղղությունն արդեն տրված է։ «Make Crypto Great Again»-ը այլևս պարզապես կարգախոս չէ, այլ ԱՄՆ-ի տնտեսական քաղաքականության մաս, որի երկարաժամկետ հաջողությունը կախված կլինի ազատ շուկայի և անհրաժեշտ պաշտպանիչ մեխանիզմների միջև ճիշտ հավասարակշռություն գտնելուց։