Սկսիր օրդ այստեղից
3 րոպե ընթերցանություն27 օգոստոս 2025

Մասնագիտությունների ապագան. որո՞նք են այն աշխատանքները, որոնք կվերանան մինչև 2030 թվականը

Մենք ապրում ենք անընդհատ փոփոխվող աշխարհում, որտեղ տեխնոլոգիաները զարգանում են աստղաբաշխական արագությամբ։ Արհեստական բանականությունը (ԱԲ) և ավտոմատացումը սկսում են փոխարինել ոչ միայն ֆիզիկական, այլև ինտելեկտուալ աշխատանքը։

Մասնագիտությունների ապագան. որո՞նք են այն աշխատանքները, որոնք կվերանան մինչև 2030 թվականը

Չնայած այս գործընթացը նոր աշխատատեղեր կստեղծի, որոշ ավանդական մասնագիտություններ մինչև 2030 թվականը կարող են կորցնել իրենց արդիականությունը կամ ամբողջությամբ անհետանալ։ Ահա այն ոլորտները, որոնք ամենամեծ ռիսկի տակ են։


1. Տվյալների մուտքագրում և վարչական աշխատանք


Աշխատանքներ, որոնք պահանջում են կրկնվող գործողություններ, ինչպիսիք են տվյալների մուտքագրումը, փաստաթղթերի մշակումը կամ արխիվացումը, առաջինն են, որ կավտոմատացվեն։ Արդեն այսօր ԱԲ-ի վրա հիմնված ծրագրերը կարող են ճշգրիտ կերպով սկանավորել և դասակարգել հազարավոր էջեր՝ վերացնելով ձեռքով կատարվող աշխատանքի անհրաժեշտությունը։ Մինչև 2030 թվականը, ցանկացած գրասենյակային աշխատանք, որը հիմնված է կրկնվող, ռեգլամենտացված գործողությունների վրա, կդառնա անպետք։


2. Ֆինանսական և հաշվապահական ոլորտ


Ավանդական հաշվապահները, ովքեր զբաղվում են հաշվարկներով, հաշվետվությունների կազմմամբ և ֆինանսական գործարքների գրանցմամբ, նույնպես ռիսկի տակ են։ Ավտոմատացված ֆինանսական հարթակները և ծրագրերը կարող են կատարել այս գործողությունները ավելի արագ և առանց սխալների։ Ֆինանսական ոլորտի մասնագետները պետք է կենտրոնանան վերլուծական, խորհրդատվական և ռազմավարական աշխատանքի վրա, որտեղ անհրաժեշտ է մարդկային դատողություն։


3. Տաքսու վարորդներ և առաքիչներ


Ինքնակառավարվող տրանսպորտային միջոցները գլոբալ ընկերությունների համար արդեն իրականություն են։ Մինչև 2030 թվականը, ինքնակառավարվող մեքենաները լայնորեն կօգտագործվեն տաքսի ծառայություններում և ապրանքների առաքման մեջ։ Սա կնվազեցնի ճանապարհատրանսպորտային պատահարների թիվը և կվերացնի վարորդների աշխատանքը։ Այս փոփոխությունը կազդի միլիոնավոր մարդկանց վրա ամբողջ աշխարհում, քանի որ այս մասնագիտությունները պահանջարկ ունեն գրեթե բոլոր երկրներում։


4. Մանրածախ վաճառողներ և գանձապահներ


Մանրածախ առևտրի ոլորտը արդեն իսկ փոփոխվում է։ Ինքնասպասարկման տերմինալները, առցանց խանութները և սենսորների ու տեսախցիկների վրա հիմնված վաճառքի համակարգերը (օրինակ՝ Amazon Go-ն) վերացնում են գանձապահների անհրաժեշտությունը։ Ապագայում խանութներում աշխատանքը կկենտրոնանա հաճախորդների սպասարկման և խորհրդատվության վրա, իսկ տեխնիկական գործողությունները կկատարեն մեքենաները։


5. Հեռահաղորդակցության ոլորտի օպերատորներ


Հաճախորդների սպասարկման կենտրոններում աշխատող օպերատորների մեծ մասի աշխատանքը կարող է փոխարինվել ԱԲ-ի վրա հիմնված համակարգերով։ Խելացի չատ-բոտերը և ձայնային օգնականները (voice assistants) կարող են պատասխանել հաճախ տրվող հարցերին, կատարել գործարքներ և լուծել պարզ խնդիրներ՝ 24/7 ռեժիմով։ Մարդկային օպերատորներին կմնան միայն բարդ և էմոցիոնալ մոտեցում պահանջող դեպքերը։


6. Տպագրության և հրատարակչության ոլորտ


Լրագրության, տպագրության և հրատարակչության ոլորտի որոշ աշխատանքներ նույնպես վտանգի տակ են։ ԱԲ-ն արդեն կարող է գրել պարզ նորություններ, մարզական հաշվետվություններ կամ ֆինանսական վերլուծություններ՝ հիմնվելով հասանելի տվյալների վրա։ Դա կնվազեցնի այս աշխատանքի կարիքը, թողնելով միայն կրեատիվ և խորը վերլուծական նյութեր ստեղծողների տեղը։


Նոր մասնագիտություններ, որոնք կստեղծվեն


Չնայած վերոհիշյալ մասնագիտությունների անհետացմանը, ավտոմատացումը նոր հնարավորություններ է բացում։ 2030 թվականից հետո մեծ պահանջարկ կլինի հետևյալ մասնագետների նկատմամբ՝

  • ԱԲ էթիկայի մասնագետներ: Ովքեր կզբաղվեն ԱԲ-ի համակարգերի արդար և անվտանգ օգտագործման կանոնների մշակմամբ։
  • Ռոբոտների սպասարկման մասնագետներ: Ովքեր կվերանորոգեն և կսպասարկեն ավտոմատացված մեքենաներն ու համակարգերը։
  • Տվյալների վերլուծաբաններ: Ովքեր կկարողանան վերլուծել մեծ ծավալի տվյալները և օգտագործել դրանք ռազմավարական որոշումներ կայացնելու համար։


Այսպիսով, մասնագիտությունների ապագան կախված է ոչ թե աշխատանքի կատարումից, այլ կրեատիվությունից, վերլուծական մտածողությունից և այն հմտություններից, որոնք չեն կարող փոխարինվել մեքենաներով։