«Made in Armenia»․ Ինչպե՞ս են հայկական ապրանքանիշները նվաճում միջազգային շուկաները

Համաշխարհային տնտեսության մարտահրավերներին, լոգիստիկ բարդություններին և բարձր մրցակցությանը դիմակայելով՝ հայկական բազմաթիվ ընկերություններ ոչ միայն դուրս են եկել միջազգային ասպարեզ, այլև ամրապնդել են իրենց դիրքերը՝ ապացուցելով, որ հայկական որակը, նորարարությունը և ինքնատիպությունը պահանջված են աշխարհում։

Այս հոդվածում կներկայացնենք տարբեր ոլորտների մի քանի ընկերությունների հաջողության պատմություններ, որոնք ցույց են տալիս, թե ինչպես է հայկական մտքի և աշխատանքի արդյունքը գրավում սպառողների սրտերը Նյու Յորքից մինչև Տոկիո։

Տեխնոլոգիական թռիչք․ Picsart-ից մինչև Renderforest

Հայաստանի տեխնոլոգիական ոլորտը միջազգային հաջողության ամենավառ օրինակներից է։ Այստեղ ստեղծված ստարտափները հաճախ ի սկզբանե գլոբալ մտածելակերպ ունեն։

Picsart-ը, որը դարձավ Հայաստանի առաջին տեխնոլոգիական «միաեղջյուրը» (1 միլիարդ դոլարից ավելի գնահատվող ընկերություն), հեղափոխություն արեց թվային կոնտենտի ստեղծման ոլորտում։ Նրանց հաջողության բանալին ոչ միայն հզոր և հեշտ օգտագործվող հավելվածն էր, այլև «freemium» բիզնెస్ մոդելը, որը թույլ տվեց միլիոնավոր օգտատերերի անվճար օգտվել հիմնական գործիքներից՝ ստեղծելով հսկայական համայնք։ Picsart-ի ռազմավարությունը կենտրոնացած էր օգտատերերի ներգրավվածության և արհեստական բանականության վրա հիմնված գործիքների մշտական կատարելագործման վրա։ Այսօր ընկերությունը գրասենյակներ ունի աշխարհի տարբեր քաղաքներում, սակայն նրա ինժեներական և ստեղծագործական հիմնական ուժը շարունակում է մնալ Հայաստանում։

Մեկ այլ փայլուն օրինակ է Renderforest-ը՝ օնլայն բրենդինգի և տեսաստեղծման հարթակը։ Ընկերությունը լուծեց փոքր և միջին բիզնեսի կարևոր խնդիրը՝ հնարավորություն տալով առանց դիզայներական հմտությունների ստեղծել պրոֆեսիոնալ տեսանյութեր, լոգոներ և կայքեր։ Renderforest-ի միջազգային աճը պայմանավորված էր թվային մարքեթինգի ճիշտ ռազմավարությամբ և բազմալեզու հարթակով, որը հասանելի դարձրեց նրանց ծառայություններն ամբողջ աշխարհում։

Գինու վերածնունդ․ 6000-ամյա ավանդույթները՝ համաշխարհային գնահատականի կենտրոնում

Հայկական գինեգործությունը, ունենալով հազարամյակների պատմություն, նոր շունչ ստացավ և վերջին տարիներին աղմկահարույց կերպով մուտք գործեց համաշխարհային էլիտար շուկաներ։

Zorah Wines-ը այս հեղափոխության առաջամարտիկներից է։ Հիմնադիր Զորիկ Ղարիբյանը որդեգրեց ռազմավարություն, որը կենտրոնացած էր հայկական բնիկ խաղողի սորտերի, մասնավորապես՝ Արենի Նուարի վրա, և վերականգնեց գինին կավե կարասներում հնեցնելու հնագույն ավանդույթը։ Այս յուրահատուկ մոտեցումը, զուգորդված անզիջում որակի հետ, գրավեց աշխարհի ամենահեղինակավոր գինու քննադատների ուշադրությունը։ Zorah-ի “Karasì” գինին ընդգրկվեց Bloomberg-ի կողմից կազմված աշխարհի լավագույն 10 գինիների ցանկում՝ Հայաստանը դնելով համաշխարհային գինու քարտեզի վրա։

Նմանատիպ հաջողության ուղի է անցել նաև Tushpa գինեգործարանը, որը, լինելով ընտանեկան բիզնెస్, կարողացավ իր արտադրանքը ներկայացնել եվրոպական և ամերիկյան շուկաներում՝ շեշտը դնելով Արարատյան դաշտի տերուարի յուրահատկության և բարձր որակի վրա։

Նորաձևություն և տեքստիլ․ կարված է Հայաստանում, գնահատված՝ Եվրոպայում

Թեթև արդյունաբերությունը նույնպես չի զիջում իր դիրքերը։ Հայկական տեքստիլ և նորաձևության ապրանքանիշները հաջողությամբ մրցակցում են միջազգային հարթակներում։

Melante (Սատենկար ՍՊԸ) տրիկոտաժի արտադրողը մի փոքր արտադրամասից վերածվեց խոշոր ընկերության, որի արտադրանքն այսօր արտահանվում է Եվրոպական միության երկրներ։ Նրանց հաջողության գրավականներից մեկը ԵՄ կողմից տրամադրվող աջակցության ծրագրերին մասնակցությունն էր։ Այդ ծրագրերի շրջանակներում ընկերությունը կարողացավ արդիականացնել սարքավորումները, ներդնել որակի կառավարման միջազգային ստանդարտներ և ստեղծել արտահանման բաժին, որը զբաղվում էր եվրոպական գործընկերներ գտնելով։

Նորաձևության ասպարեզում Kivera Naynomis ապրանքանիշը, հիմնադրված դիզայներ Արևիկ Սիմոնյանի կողմից, մասնակցելով Մոսկվայի և այլ միջազգային նորաձևության շաբաթների, կարողացավ ճանաչում ձեռք բերել և իր հավաքածուները ներկայացնել Ռուսաստանի, ԱՄՆ-ի, Իսպանիայի և Կատարի շուկաներում՝ ապացուցելով, որ հայկական դիզայներական միտքը կարող է լինել համաշխարհային թրենդների մաս։

Հաջողության բանաձևը

Այս և բազմաթիվ այլ ընկերությունների օրինակները վկայում են, որ միջազգային շուկա դուրս գալու համար գոյություն ունի մի քանի առանցքային գործոն․

1. Յուրահատուկություն և ինքնություն․ Լինի դա տեխնոլոգիական նորարարություն, հնագույն խաղողի սորտ, թե ազգային զարդանախշերով դիզայն, հայկական ընկերությունները հաջողության են հասնում՝ առաջարկելով աշխարհին այն, ինչը յուրահատուկ է իրենց։
2. Որակի անզիջում չափանիշ․ Միջազգային շուկան չի ներում սխալներ։ Բոլոր հաջողակ ընկերությունները առաջնային են համարում արտադրանքի կամ ծառայության բարձր որակը։
3. Ճկուն ռազմավարություն և գլոբալ մտածելակերպ․ Թվային մարքեթինգի գործիքների տիրապետում, միջազգային ցուցահանդեսների մասնակցություն և օտարերկրյա գործընկերների հետ աշխատելու կարողություն։
4. Պետական և միջազգային աջակցություն․ Կառավարության կողմից վերջերս հաստատված «2025-2030թթ. արտահանման խթանման ռազմավարությունը» և միջազգային կազմակերպությունների աջակցության ծրագրերը կարևոր խթան են հանդիսանում տեղական արտադրողների համար։

«Made in Armenia»-ն այլևս միայն ծագման երկիրը նշող պիտակ չէ։ Այն դարձել է որակի, նորարարության և հազարամյա մշակույթի խորհրդանիշ, որը վստահորեն իր տեղն է գտնում համաշխարհային շուկայում՝ ոգեշնչելով նոր սերնդի ձեռներեցներին՝ երազել և գործել մեծ մասշտաբներով։