Հին ծառերի իմաստությունը՝ աշխարհի ամենահին կենդանի արարածները

Հավերժության խորհրդանիշը՝ Մեթուսելահը

Ամենահայտնի հին ծառերից մեկը Մեթուսելահ (Methuselah) անունով բրիստլկոն պինուսն է (Bristlecone Pine), որն աճում է Կալիֆոռնիայի Սպիտակ լեռներում։ Այս ծառը ավելի քան 4,850 տարեկան է։ Այն ծնվել է այն ժամանակ, երբ դեռ Եգիպտական բուրգերն էին կառուցվում։ Մեթուսելահի գտնվելու վայրը գաղտնի է պահվում՝ այն վանդալիզմից պաշտպանելու համար։ Ծառի աճի չափազանց դանդաղ տեմպերը, նրա խիտ և խեժոտ փայտը դիմադրում են հիվանդություններին, միջատներին և փտմանը։

Գիտելիքի պահապանները

Հին ծառերը ոչ միայն հանդիսանում են տոկունության խորհրդանիշ, այլև կարևոր գիտական գործիքներ են։ Դենդրոխրոնոլոգիա (Dendrochronology) կոչվող գիտության միջոցով գիտնականները ուսումնասիրում են ծառերի օղակները (բնափայտի տարեկան աճի շերտերը)։ Յուրաքանչյուր օղակը պատմում է տվյալ տարվա կլիմայական պայմանների մասին՝ անձրևների քանակի, ջերմաստիճանի և նույնիսկ հրդեհների մասին։ Այս տվյալների շնորհիվ գիտնականները կարող են վերականգնել հազարամյակների կլիմայական պատմությունը։

Ամենահին անտառի գաղտնիքները

Թեև Մեթուսելահը համարվում է աշխարհի ամենահին առանձին ծառը, Շվեդիայում գիտնականները հայտնաբերել են մի այլ զարմանահրաշ երևույթ՝ Ծեր Տիկկո (Old Tjikko) անունով Նորվեգական եղևնին։ Այս ծառի վերգետնյա հատվածը ունի ընդամենը մի քանի հարյուր տարվա պատմություն, բայց նրա արմատային համակարգը ավելի քան 9,550 տարեկան է։ Սա աշխարհի ամենահին կլոնավորված ծառն է։ Բնական կլոնավորման շնորհիվ, ծառի բունը մահանում է, սակայն նրա արմատները նոր բողբոջներ են արձակում, որոնք շարունակում են գոյատևել։ Այս ծառը ոչ թե միայնակ անհատ է, այլ մի ամբողջ գենետիկական գիծ, որը գոյատևել է հազարավոր տարիներ։

Գոյատևման դասերը

Հին ծառերի օրինակը մեզ դասեր է տալիս կյանքի մասին։ Նրանք ցույց են տալիս, որ գոյատևման գաղտնիքը հաճախ արագություն կամ չափ չէ, այլ ճկունություն և կայունություն։ Նրանք կարողանում են հարմարվել փոփոխվող միջավայրին՝ դանդաղ, բայց վստահ աճով և ռեսուրսների խնայողաբար օգտագործմամբ։ Յուրաքանչյուր ծառ մի փոքրիկ պատմություն է, որը մեզ սովորեցնում է համբերություն և տոկունություն։