Ամենաանսպասելի սննդային մոլորությունները – ամեն օր սխալ ենք անում, բայց չենք գիտակցում

Եկե՛ք բացահայտենք ամենատարածված, բայց անսպասելի սխալ պատկերացումները սննդի և սնվելու վերաբերյալ։

1. «Ածխաջրերը միշտ վնասակար են»

Շատերը կարծում են, որ ածխաջրերը պետք է ամբողջությամբ հեռացվեն սննդակարգից, բայց իրականում՝

• Մեր ուղեղի հիմնական էներգիայի աղբյուրը հենց ածխաջրերն են։
• Խնդիրը ոչ թե ածխաջրերի մեջ է, այլ դրանց տեսակի։
• Արագ ածխաջրերը (շաքար, քաղցրավենիք, գազավորված ըմպելիքներ) վնասակար են։
• Դանդաղ ածխաջրերը (հացահատիկ, շիլաներ, բանջարեղեն) անհրաժեշտ են օրգանիզմին։

Խորհուրդ՝ ամբողջությամբ հրաժարվելու փոխարեն սովորիր տարբերել լավ ու վատ ածխաջրերը։

2. «Աղը սպանում է» 

Սա ևս չափազանցված պատկերացում է։ Այո, աղի ավելցուկը վնասակար է, բայց լիարժեք հրաժարումը կարող է հանգեցնել․

• Էլեկտրոլիտների հավասարակշռության խախտման
• Ցածր արյան ճնշման
• Մկանային սպազմների

Իդեալական չափաբաժին՝ օրական մոտ 5 գրամ։

Խնդիրը ոչ թե աղի մեջ է, այլ գերբարձր մշակված սննդի մեջ, որտեղ աղի քանակն անհասկանալի է։

3. «Կաթնամթերքը վնասակար է մեծահասակների համար» 

Շատերը հրաժարվում են կաթնամթերքից՝ մտածելով, որ այն վնասում է։ Բայց իրականում՝

• Լակտոզայի անհանդուրժողականություն ունի բնակչության մոտ 65%-ը, բայց ոչ բոլորը։
• Եթե օրգանիզմդ նորմալ է մարսում կաթնամթերքը, այն կարող է լինել օգտակար կալցիումի, վիտամին D-ի և սպիտակուցի աղբյուր։
• Այլ հարց է մշակված կաթնամթերքը՝ հավելյալ շաքարով ու կոնսերվանտներով։

4. «Գիշերը ուտելը միշտ ավելացնում է քաշը» 

Շատերը կարծում են, որ եթե ուտեն երեկոյան 20:00-ից հետո, անպայման կգիրանան։

Սա միթոս է։ Քաշի ավելացումը կախված է ոչ թե ժամից, այլ՝

• Օրվա ընթացքում սպառված և օգտագործված կալորիաների հավասարակշռությունից։
• Քո ակտիվությունից ու նյութափոխանակության արագությունից։

Եթե քո օրն ուշ է սկսվում, գիշերային ընթրիքները չեն վնասի, եթե պահպանվում է ընդհանուր կալորիականությունը։

5. «Ավոկադոն և ընկույզները քեզ գիրացնում են» 

Այո, այս սնունդները բարձր կալորիականություն ունեն, բայց դրանք լի են առողջ ճարպերով, որոնք․

• Օգնում են սրտանոթային համակարգին
• Կարգավորում են հորմոնային հավասարակշռությունը
• Նվազեցնում են սթրեսի մակարդակը

Խորհուրդ՝ կարևոր է չչարաշահել, բայց առողջ ճարպերից հրաժարվելը սխալ է։

6. «Ահագին վիտամիններ ընդունելն անպայման լավ է» 

Վիտամինների գերդոզավորումը կարող է նույնքան վտանգավոր լինել, որքան դրանց պակասը։

• Ձգտիր վիտամինները ստանալ բնական սննդից, ոչ թե միայն հաբերից։
• Որոշ ճարպալույծ վիտամինների (A, D, E, K) ավելցուկը կարող է վնասել լյարդը և սիրտը։

7. «Սուրճը վնասակար է»

Սուրճը տարիներ շարունակ սխալ գնահատվել է։ Իրականում՝

• Միջին չափաբաժնով սուրճը բարելավում է հիշողությունը, կենտրոնացումը և նյութափոխանակությունը։
• Սուրճի մեջ կա անտիօքսիդանտների մեծ քանակություն, որոնք պաշտպանում են բջիջները։
• Վնասակար է միայն չափից շատ սուրճի օգտագործումը՝ 5-6 բաժակից ավելի։

8. «Գլյուտենը թույն է»

Գլյուտենը (հացահատիկի սպիտակուցը) իրականում վտանգավոր է միայն նրանց համար, ովքեր ունեն․

• Ցելիակիա կամ
• Գլյուտենի անհանդուրժողականություն

Բայց առողջ մարդկանց մոտ գլյուտենը վնաս չի պատճառում, և դրա լիարժեք բացառումը հաճախ հանգեցնում է սննդակարգի անհավասարակշռության։

9. «Դիետիկ ըմպելիքները ավելի առողջ են»

Շատերը շաքարի փոխարեն ընտրում են «դիետիկ» գազավորված ըմպելիքներ՝ առանց կալորիաների։

Սակայն․

• Դրանց մեջ օգտագործվող արհեստական քաղցրացուցիչները խաբում են ուղեղը և խաթարում ինսուլինի կարգավորումը։
• Հետազոտությունները ցույց են տալիս, որ դրանք կարող են ավելացնել ախորժակը և հանգեցնել ավել քաշի։

10. «Ամեն ինչ բնականը միշտ օգտակար է» 

Բնական ծագումը երաշխիք չէ, որ այն առողջ է։

• Բազմաթիվ բնական բույսեր, սունկ և թեյեր պարունակում են թունավոր նյութեր։
• «Բնական» պիտակը գովազդային հնարք է և հաճախ մոլորեցնում է մարդկանց։

Սննդի շուրջ տարածված շատ մոլորություններ գալիս են գովազդից, կիսատ գիտական ուսումնասիրություններից կամ սոցիալական կարծրատիպերից։

Ճիշտ սնվել նշանակում է լսել գիտությանը, ոչ թե հավատալ ամեն ինչին, ինչ կարդում ես ինտերնետում։