Սկսիր օրդ այստեղից
2 րոպե ընթերցանություն26 օգոստոս 2025

Անտեսանելի կապեր. Ինչո՞ւ ենք կապվում մեր կենդանիների հետ։

Մարդկության պատմության մեջ մարդու և կենդանու միջև կապը միշտ եղել է յուրահատուկ։ Սկզբնական շրջանում այս կապը հիմնված էր փոխշահավետ գոյատևման վրա՝ կենդանիներն օգնում էին որսի ժամանակ կամ պահպանում էին տունը, իսկ մենք տրամադրում էինք նրանց սնունդ և ապաստան։ Սակայն ժամանակի ընթացքում այս հարաբերությունները վերածվեցին շատ ավելի խորը բանի՝ էմոցիոնալ և հոգեբանական կապի։

Անտեսանելի կապեր. Ինչո՞ւ ենք կապվում մեր կենդանիների հետ։

Մեր տնային կենդանիները դարձել են մեր ընտանիքի լիիրավ անդամներ։ Ինչո՞ւ ենք մենք այսքան ուժեղ կապվում նրանց հետ։


Գիտական և հոգեբանական պատճառներ


Մարդու և կենդանու միջև կապը գիտականորեն հիմնավորված է։ Հետազոտությունները ցույց են տալիս, որ մեր կենդանիների հետ շփումը դրականորեն է ազդում մեր ուղեղի և հորմոնալ համակարգի վրա։


  1. Օքսիտոցին. Տնային կենդանիների հետ շփման ժամանակ մեր ուղեղն արտադրում է օքսիտոցին (հայտնի է որպես «սիրո» կամ «կապի» հորմոն)։ Այս հորմոնը նվազեցնում է սթրեսը և ուժեղացնում հավատարմության, վստահության և կապվածության զգացումները։ Շատերի համար իրենց կատվի կամ շան հետ շփումը ունի նույն ազդեցությունը, ինչ սիրելիի հետ շփումը։
  2. Էմոցիոնալ աջակցություն. Կենդանիները մեզ անվերապահ սեր են տալիս։ Նրանք չեն դատապարտում, չեն քննադատում և միշտ պատրաստ են լսելու։ Դա է պատճառը, որ շատերը դժվար պահերին օգնություն են փնտրում իրենց կենդանիների մոտ։ Նրանց ներկայությունը նվազեցնում է մենակության զգացումը։
  3. Նվազեցված սթրես. Կենդանիների հետ շփումը ոչ միայն բարձրացնում է օքսիտոցինի մակարդակը, այլև նվազեցնում է սթրեսային հորմոնի՝ կորտիզոլի մակարդակը։ Սա բերում է արյան ճնշման իջեցման և նյարդային համակարգի ընդհանուր հանգստի։
  4. Սոցիալական հեշտացում. Կենդանիները կարող են օգնել մեզ ստեղծել նոր սոցիալական կապեր։ Շան հետ զբոսանքի ժամանակ մենք ավելի հաճախ ենք շփվում այլ մարդկանց հետ։


Հոգեբանական առավելություններ


Կենդանիների հետ կապը դրականորեն է ազդում մեր հոգեբանական վիճակի վրա.

  • Պատասխանատվության զգացում. Կենդանու մասին հոգ տանելը մեզ տալիս է նպատակ և պատասխանատվության զգացում։ Սա հատկապես կարևոր է նրանց համար, ովքեր մենակ են կամ զգում են դեպրեսիա։
  • Սոցիալական մեկուսացման հաղթահարում. Կենդանիները լրացնում են մեր սոցիալական կարիքները՝ լինելով մեր ընկերները։ Նրանց ներկայությունը կարող է նվազեցնել մենակության և մեկուսացման զգացումը, հատկապես տարեցների կամ հաշմանդամություն ունեցող մարդկանց համար։


Մեր կենդանիների հետ կապը ոչ թե պարզապես զգացմունքային կապ է, այլ կենսաբանական և հոգեբանական անհրաժեշտություն։ Նրանք մեզ տալիս են անվերապահ սեր, նվազեցնում սթրեսը, բարելավում մեր հոգեկան առողջությունը և լրացնում մեր կյանքը ուրախությամբ։ Այս կապը եզակի է, քանի որ այն հիմնված է լռության, վստահության և անկեղծության վրա, և դա է պատճառը, որ այն այդքան թանկ է մեզ համար։