Հյուծվածություն կամ Burnout, ինչ է դա և ինչպես պայքարել դրա դեմ

Այսօր, երբ աշխարհը շարժվում է արագ տեմպերով, հյուծվածությունը դարձել է ոչ միայն տարածված, այլև վտանգավոր խնդիր։ Այն ավելին է, քան պարզապես հոգնածությունը․ հյուծվածությունն արտահայտվում է ֆիզիկական, հոգեկան և հուզական ուժասպառությամբ։ Եթե երկար ժամանակ անտեսվի, այն կարող է լուրջ վնաս հասցնել առողջությանը։ Այս հոդվածում կքննարկենք դրա պատճառները, նշանները և լուծումները պարզ ու հասկանալի ձևով։

Ի՞նչ է հյուծվածությունը

Հյուծվածությունը Համաշխարհային առողջապահական կազմակերպության կողմից սահմանվել է որպես հատուկ սթրեսային վիճակ, որը հաճախ հանդիպում է աշխատանքի կամ կյանքում առկա ծանրաբեռնվածության պատճառով։

Այն բնորոշվում է այսպես՝

Հոգնածություն և ուժասպառություն։
Հուզական անտարբերություն։ Ձեզ մոտ հետաքրքրությունը կորչում է ձեր առօրյա գործերի կամ աշխատանքի նկատմամբ։
Արդյունավետության նվազում։ Ձեզ թվում է, որ այլևս չեք կարողանում արդյունավետ աշխատել կամ կատարել ձեր պարտականությունները։

Հյուծվածության ազդեցությունը առողջության վրա

Հյուծվածությունը վնասում է ոչ միայն հոգեբանական, այլև ֆիզիկական առողջությանը։

Ահա մի քանի բժշկական փաստեր՝

1. Սթրեսը փոխում է ուղեղի աշխատանքը

Երկարատև սթրեսը բարձրացնում է կորտիզոլի (սթրեսի հորմոն) մակարդակը, ինչը կարող է վատացնել հիշողությունը, կենտրոնացումը և հուզական կայունությունը։ Ուսումնասիրությունները ցույց են տվել, որ հյուծվածությունը կարող է վնասել ուղեղի որոշ հատվածներ, ինչպիսիք են որոշումներ կայացնելու համար պատասխանատու կենտրոնները։

2. Արտասովոր սրտանոթային ռիսկեր

Հյուծվածությունը կարող է բարձրացնել արյան ճնշումը և սրտի հիվանդությունների վտանգը։ Ուսումնասիրությունները փաստում են, որ երկարատև սթրեսով ապրող մարդկանց մոտ սրտանոթային խնդիրների ռիսկն աճում է շուրջ 80%-ով։

3. Թուլացած իմունային համակարգ

Սթրեսը կտրուկ նվազեցնում է օրգանիզմի դիմադրողականությունը, ինչը ձեզ դարձնում է ավելի խոցելի վարակների նկատմամբ։

4. Քնի խնդիրներ

Հյուծվածությունը հաճախ ուղեկցվում է անքնությամբ կամ անկայուն քնով։ Սա հանգեցնում է ավելի մեծ հոգնածության և դանդաղ վերականգնման։

Ի՞նչն է առաջացնում հյուծվածությունը

Հյուծվածության հիմնական պատճառներն են․

Ծանրաբեռնվածություն։ Երբ չափից շատ գործ ունեք կամ չունեք բավարար ժամանակ դրանք կատարելու համար։
Վերահսկողության պակաս։ Երբ զգում եք, որ չեք կարողանում կառավարել իրավիճակը։
Անհավասարակշռություն։ Երբ աշխատանքը գերակշռում է անձնական ժամանակին։
Մենակություն։ Երբ բավարար աջակցություն չեք ստանում ձեր շրջապատից։

Ինչպես կանխարգելել և հաղթահարել հյուծվածությունը

Հյուծվածության դեմ պայքարելու համար անհրաժեշտ է փոփոխություններ կատարել ինչպես առօրյայում, այնպես էլ մտածելակերպում։

1. Վերականգնեք ձեր քնի ռեժիմը

Քնեք օրական 7-9 ժամ։
Օգտագործեք քնելու առաջ ժամանցային գործողություններ, ինչպիսիք են գիրք կարդալը կամ թեյ խմելը։

2. Զբաղվեք ֆիզիկական ակտիվությամբ

Մարմնամարզությունը նվազեցնում է սթրեսի հորմոնները և բարձրացնում է տրամադրությունը։

3. Պլանավորեք ընդմիջումներ

Աշխատանքի ընթացքում կարճ ընդմիջումները թույլ են տալիս նվազեցնել հոգնածությունը։

4. Խոսեք մասնագետի հետ

Եթե զգում եք, որ ձեր վիճակը չի բարելավվում, դիմեք հոգեբանի կամ բժշկի։ Հոգեբանական խորհրդատվությունը կարող է օգնել գտնել ելք ձեր իրավիճակից։

5. Ստեղծեք հավասարակշռություն

Օրվա մեջ որոշ ժամանակ հատկացնել ընտանիքին, ընկերներին և սեփական հետաքրքրություններին։

Եզրակացություն

Հյուծվածությունը լուրջ խնդիր է, բայց այն հաղթահարելի է։ Կարևոր է նկատել դրա նշանները և ժամանակին քայլեր ձեռնարկել։ Հիշեք, որ ձեր առողջությունն առաջնային է։ Հոգ տարեք ձեր մասին և մի վախեցեք օգնություն խնդրելուց, երբ դա անհրաժեշտ է։

Ձեր հոգեկան ու ֆիզիկական բարօրությունը՝ ձեր կյանքը վայելելու հիմքն է։